Arnhem, een verlaten stad

‘Rauw, niet geromantiseerd, soms zelfs gruwelijk, maar realistisch zoals het was…’

 

Arnhem, een verlaten stad - Willem Looijs

Op 17 september 1944 wordt Arnhem een frontgebied als de Engelsen vanuit het Zuiden de stad naderen met operatie Market Garden. Ter hoogte van Oosterbeek arriveert de eerste landing van parachutisten. Voor hen is het wachten op volgende landingen en het naderende leger over land. Een hevige strijd om de Rijnbrug barst los. De geallieerden voeren veel bombardementen uit op de Duitsers in en rond de stad Arnhem.

De Duitse bezetter besluit dat Arnhem daardoor geen gebied meer is voor de burgerbevolking. Het bevel wordt gegeven voor de evacuatie van de stad.
In totaal zijn er bijna 100.000 mensen geëvacueerd uit Arnhem, zo’n 40.000 richting Apeldoorn. De Arnhemmers vertrokken over het algemeen lopend met wat ze maar konden meenemen.

De verhalen van deze mensen zijn opgetekend in dit boek, waarbij de erbarmelijke en soms onmenselijke omstandigheden duidelijk worden. Het boek is in hardcover uitvoering en verkrijgbaar in de webshop van 18.02 publishing.

Auteur Willem Looijs

Willem Looijs, in zijn werkzame leven als geschiedschrijver verbonden aan Rijkswaterstaat, was tijdens de evacuatie van Arnhem een jongen van 4 jaar. Samen met zijn moeder liep hij tijdens de evacuatie naar Apeldoorn. De evacuatie liet een diepe indruk achter...

In de loop van de tijd groeit het gevoel dat hij iets moet doen.

Op 22 september 1984 was het zover. Op deze dag werd de door Willem Looijs georganiseerde herdenkingstocht ter gelegenheid van de massale evacuatie van Arnhem in 1944 gelopen. Het is dan 40 jaar geleden dat de Arnhemse bevolking op last van de Duitse bevelhebber binnen 3 dagen (23, 24 en 25 september 1944) de stad moest verlaten. Met wat men nog op fietsen, karren of platte wagens mee kon nemen, gaf men gehoor aan dit bevel en begon een trieste en massale uittocht van berooide mensen.

De route die tijdens de herinneringstocht werd gelopen, was nagenoeg gelijk aan die van velen van de evacuatie. Het startpunt was voor Looijs dezelfde als in 1944: Musis Sacrum. Het eindpunt was de Zuiderkerk aan de Arnhemseweg te Apeldoorn.

Vaak praat hij over de evacuatie en de ingrijpende gebeurtenissen met zijn moeder met wie hij toen de stad uit is gevlucht. Zijn vader werd ook geëvacueerd naar Barneveld, maar kwam uiteindelijk in strafkamp Wilhelmshaven terecht. Het gezin wordt na de oorlog herenigd.
Het is de moeder van Looijs die vaak zegt dat hij er een boek over moet schrijven, hij is tenslotte een geschiedschrijver van beroep.

Na de herinneringstocht interviewt Looijs ruim honderd overlevenden van de evacuatie. Hij vraagt naar hun ervaringen en verwerkt hun verhalen tot een manuscript.